Toolbox

Bouwopgave

Aan de slag!

In deze toolbox vind je praktische hulpmiddelen om direct aan de slag te gaan met circulaire en maatschappelijke opgaven. Denk aan stappenplannen, handleidingen, rapporten en checklists. Deze zijn ontwikkeld om jouw werk te ondersteunen met toepasbare kennis. Alle middelen zijn gebundeld op één centrale plek, zodat je snel vindt wat werkt, doorverwezen kunt worden en geïnformeerde keuzes kunt maken.

Het Nieuwe Normaal – Bouw

Wil je werk maken van circulair bouwen, maar zoek je houvast? Het Nieuwe Normaal (HNN) helpt je op weg. Het biedt een set van tien indicatoren waarmee je circulariteit meetbaar en bespreekbaar maakt. Denk aan heldere definities, praktische meetmethodes en prestatieniveaus die je kunt gebruiken in beleid, aanbestedingen of uitvoering. Zo spreek je als opdrachtgever of opdrachtnemer dezelfde taal en weet je waar je samen naartoe werkt.

Handreiking Circulaire Prestatieafspraken Woningcorporaties

Met circulaire prestatieafspraken leg je gezamenlijke ambities vast en maak je duidelijk wat je van elkaar mag verwachten. De Handreiking Circulaire Prestatieafspraken van Cirkelstad helpt je daarbij: concreet, praktisch en direct toepasbaar. Zo krijg je handvatten om het gesprek te voeren, haalbare en ambitieuze doelen te stellen en circulariteit te koppelen aan thema’s als betaalbaarheid en natuur inclusiviteit.

Rekenmodel voor het bepalen van financiële restwaarde

Wil je leren hoe je restwaarde kunt meenemen in plannen voor bouw, renovatie en beheer, en hoe je financiers en marktpartijen kunt overtuigen met harde cijfers? Het Rekenmodel Financiële Restwaarde maakt zichtbaar welke waarde bouwproducten en kapitaalgoederen behouden na gebruik. Zo wordt circulariteit niet alleen een technisch of duurzaamheidsvraagstuk, maar ook een financieel sterk verhaal. Met dit model kun je vandaag al onderzoeken waar hergebruik of recycling de begroting en de duurzaamheidsdoelen versterkt.

Leidraad materialenpaspoort

Hoe stel je een materialenpaspoort op en hoe gebruik je het effectief in de praktijk? De Leidraad Materialenpaspoort (UPCM) geeft daar duidelijke handvatten voor. Het helpt inzicht te krijgen in welke materialen in gebouwen en producten zitten en hoe herbruikbaar of losmaakbaar die zijn. Zo kun je circulaire eisen slimmer opnemen in beleid en aanbestedingen en direct sturen op het behouden van waarde.

De kaart ”circulaire bouwprojecten”

Wil je aan de slag met circulair bouwen en ben je op zoek naar inspiratie? Op de kaart circulaire bouwprojecten vind je een overzicht van circulaire gebouwen door heel Nederland als inspiratie- en informatiebron.

Puntensysteem natuurinclusief bouwen

Samen sturen op circulaire bouw? Met het puntensysteem natuurinclusief bouwen krijgen ontwikkelaars en ontwerpers punten voor circulair bouwen door het stimuleren van natuurlijke en hernieuwbare materialen en multifunctionele oplossingen. Bijvoorbeeld groene daken die het dak beschermen en isoleren, nestkasten van hergebruikt hout, duurzame waterberging en het herbestemmen van bestaande materialen. Dit systeem biedt houvast om eisen te stellen, ambities concreet te maken en projecten eerlijk te vergelijken.

Madaster

Madaster is een veelzijdig platform dat op verschillende manieren het circulair bouwen en beheren van objecten makkelijker maakt. Daarin zijn inzicht in de gebruikte materialen en producten, de CO2-opslag en de losmaakbaarheid daarvan, belangrijke onderdelen.Zo kun je direct aan de slag met toekomstbestendig en circulair bouwen.

BREEAM-NL

BREEAM-NL is een keurmerk dat de duurzaamheidsprestaties van gebouwen en gebieden meetbaar en vergelijkbaar maakt. Het kijkt naar thema’s als energie, materiaalgebruik, gezondheid en beheer, en geeft zo een breed beeld van de kwaliteit van een project. Deze integrale benadering maakt circulair bouwen meetbaar en toepasbaar in de praktijk.

Duurzaam Bouwen Calculator

Benieuwd naar de milieukosten van bouwprojecten, van materiaalkeuze tot uitvoering. DuboCalc berekent de Milieukosten Indicator (MKI-waarde), zodat je objectief kunt vergelijken welke ontwerp- en materiaalkeuzes de minste impact hebben. Zo kun je keuzes onderbouwen met harde data en concreet sturen op duurzaam en circulair bouwen.

Building Circularity Index Gebouw

Hoe circulair is een gebouw nou echt als je kijkt naar de herbruikbaarheid van materialen en de losmaakbaarheid van constructies? De Building Circularity Index (BCI) maakt in één score zichtbaar waar kansen liggen om gebouwen toekomstbestendiger en waardevaster te maken. Zo kun je projecten toetsen, beleid concreet maken en marktpartijen uitdagen.

Type tool

GPR – Gebouw

De GPR Gebouw helpt jou met software om objectieve en meetbare criteria vast te leggen voor nieuwbouw, renovatie en sloop. Dit ondersteunt jou bij het maken van prestatieafspraken tussen gemeenten, corporaties en andere partners. Denk aan afspraken over energieverbruik, CO₂-reductie of circulair materiaalgebruik.

GPR – Materiaal

Benieuwd naar de milieubelasting van je gebouw of ontwerp? GPR Materiaal is een gevalideerd instrument dat per materiaal en bouwdeel laat zien welke keuzes de grootste impact hebben. Je leert welke materialen echt circulair scoren en kunt dit concreet meenemen in eisen en gesprekken met marktpartijen. Zo stuur je op slimme materiaalkeuzes.

MKI

De Milieu Kosten Indicator (MKI) drukt de milieuprestatie van een gebouw uit in euro’s per product of materiaal. Deze indicator maakt inzichtelijk welke milieukosten gepaard gaan met de productie, het transport, de verwerking en het afval van bouwmaterialen. De MKI wordt op verschillende manieren ingezet, bijvoorbeeld om te voldoen aan het Besluit Bodemkwaliteit (BBL) binnen de Bouw- en Utiliteitssector (B&U), voor inkopen van nieuwe kantoorgebouwen, bij het aanbesteden van Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW)-werken, en voor fiscale stimuleringsregelingen zoals MIA (Milieu-investeringsaftrek) en VAMIL (Willekeurige afschrijving milieu-investeringen).

MPG

De Milieuprestatie Gebouw (MPG) is een score die de milieubelasting van een gebouw meet in euro per m² per jaar, gebaseerd op 11 impactcategorieën. Voor circulair bouwen is de MPG handig omdat het inzicht geeft in welke materialen en ontwerpen de minste milieu-impact hebben, waardoor je gericht kunt kiezen voor hergebruik, recycling en duurzame materialen. Zo helpt de MPG om circulaire keuzes meetbaar en concreet te maken.

Circulaire materialen matching tool

DuSpot is een online marktplaats waar vrijkomende bouwmaterialen direct een tweede leven krijgen. Deze circulaire matching tool maakt het hergebruik heel concreet door vraag en aanbod samen te brengen. Benieuwd welke materialen er nu al beschikbaar zijn voor jouw volgende project? Ontdek het op DuSpot.

Materialen marktplaats

Benieuwd hoe jouw gemeente sloopprojecten kan omzetten in een waardevolle grondstoffenbank? Insert is een platform dat circulaire bouwmaterialen beschikbaar maakt en gemeenten helpt om hergebruik slim te organiseren. Naast een marktplaats voor materialen biedt het ook ondersteuning bij specifieke zoekopdracht naar circulaire materialen, materialenpaspoorten, materialenopslag en kwaliteitsborging.

Inspiratieboek biobased bouwen

Wil je ontdekken hoe jouw stad groener en gezonder kan worden met biobased materialen? Het Inspiratieboek Biobased Bouwen in de Stad van Natrufied Architects laat met voorbeelden zien hoe natuurlijke materialen in een stedelijke omgeving toepasbaar zijn. Het onderscheidt zich van veel technische handreikingen door de kracht van beeld en verhaal: je ziet direct hoe biobased bouwen eruit kan zien.

Praktijkvoorbeelden circulaire gebouwen

De publicatie Circulair Bouwen geeft een helder overzicht van principes, strategieën en praktijkvoorbeelden om circulariteit concreet te maken in de bouw. Je leert welke strategieën werken, waar je op kunt sturen en hoe je stappen zet van ambitie naar uitvoering.

Flowchart circulair herinrichten

De Flowchart Circulair Bouwen is een praktische tool die stap voor stap laat zien hoe je circulaire keuzes kunt integreren in bouwprojecten. Deze visuele gids helpt processen te structureren en duidelijk te maken waar circulair bouwen begint en eindigt. Je leert hoe je van ontwerp tot uitvoering circulaire principes kunt toepassen, en hoe je de juiste keuzes maakt in samenwerking met marktpartijen.

Stappenplan circulaire aanbouw

Wil je weten hoe je circulaire aanbouwen kunt integreren in je eigen, bestaande projecten? De Flyer Circulaire Aanbouw biedt concrete voorbeelden en tips over hoe je circulair bouwen kunt toepassen in de verschillende stappen van circulair bouwen: van ambitieniveau en materiaalkeuze tot planning en uitvoering.

Checklist groen bouwen

Het geeft praktische tips om circulaire en biodiversiteitsversterkende maatregelen te integreren, zoals het inbouwen van neststenen voor vogels of vleermuizen, waardoor je niet alleen met natuurlijke materialen bouwt, maar ook bijdraagt aan een groenere leefomgeving.

Groene subsidiewijzer

Check hier of je een subsidie of lening kan krijgen voor het vergroenen van je woning of tuin. Deze subsidiewijzer geeft een overzicht van subsidies en leningen die aangeboden worden door de rijksoverheid, provincies, gemeenten en waterschappen.

Overzicht verduurzamen huis consumenten

Voor een ambtenaar biedt het Overzicht verduurzamen huis consumenten handvatten om bewoners te informeren en te stimuleren zelf bij te dragen aan natuurlijk materiaalgebruik, natuurbehoud en biodiversiteit.

Lijst van marktplaatsen voor materiaal uit sloop

De Marktplaatsenlijst van SloopCirculair biedt een overzicht van platforms waar sloopmaterialen te vinden zijn om zo een circulair bouwproces te realiseren. Naar welke materialen ben jij op zoek?

Mogelijkheden met biobased bouwen in de GWW

De brochure van Building Balance over mogelijkheden voor biobased bouwen in de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW) biedt een veelbelovende route naar een klimaatneutrale en circulaire GWW-sector. In dit document worden de mogelijkheden voor het gebruik van biobased materialen in de GWW in kaart gebracht.

Nationale aanpak biobased bouwen

De Nationale Aanpak Biobased Bouwen (NABB) biedt een strategisch raamwerk voor het integreren van biogrondstoffen zoals vlas, hennep en stro in de bouwsector. Deze aanpak helpt om circulaire en duurzame bouwmaterialen toe te passen, wat bijdraagt aan CO₂- en stikstofreductie, biodiversiteit en waterkwaliteit.

Bouwen voor de Toekomst

Dit handboek is een inspiratiedocument van de Natuur- en Milieufederaties en bedoeld voor gemeenten, ontwikkelaars, bouwers en andere betrokken partijen in de woning- en gebiedsontwikkeling. Het is gekoppeld aan het Convenant Toekomstbestendig Bouwen. Het biedt concrete handvatten en praktijkvoorbeelden om duurzame, herbruikbare en toekomstbestendige keuzes te maken bij bouw en gebiedsontwikkeling.