In Gelderland leiden we alle 7 omgevingsdiensten op om circulair ambassadeur te worden, we komen dagelijks bij bedrijven over de vloer.
Wij brengen de problematiek uit de praktijk voor het voetlicht bij verschillende ministeries van de rijksoverheid. We geven aan waar we tegenaan lopen met de huidige wet- en regelgeving. Een goed voorbeeld is Bokashi. Verschillende organisaties willen daarmee aan de slag. Bokashi is gefermenteerd organisch materiaal: agrarische reststromen zoals mest met stro of maaisel bijvoorbeeld. Bokashi biedt voeding voor planten en verbetert de structuur van de bodem en activeert het bodemleven. Het creëert een ziektewerende bodem en een natuurlijke balans. Maar het maken van bokashi van maaisel is niet toegestaan onder de Wet milieubeheer.
In het landelijk afvalbeheerplan is voor groenafval bepaald dat dit moet worden gecomposteerd. Het toepassen van Bokashi als bodemverbeteraar is ook niet geregeld in de meststoffenwet. We hebben dit landelijk aangekaart bij de ministeries van I&W en LNV. Voor de wetgeving is het van belang dat de Bokashi ‘stabiel’ is. Daarmee wordt bedoeld dat de verschillende soort Bokashi steeds van dezelfde samenstellingen zijn en de werking van het product dus ook steeds hetzelfde is. Daarom doen we nu met de WUR onderzoek naar 70 Bokashi projecten door het land om te kijken onder welke omstandigheden we een stabiel product krijgen. Met de resultaten kan de wet worden aangepast.
Wij zijn de oren en ogen van gemeenten en de provincie, omdat we veel bij bedrijven in de regio over de vloer komen. Binnen onze werkzaamheden als vergunningverlener en toezichthouder is het makkelijk om het gesprek aan te gaan. Iedere omgevingsdienst manager kan vragen als hij bijvoorbeeld ziet dat een bedrijf alleen primaire (nieuwe) grondstoffen inzet: “hebben jullie overwogen om secundaire grondstoffen in te zetten?” En zo ja: “wat heeft jullie tegengehouden?” Iedere omgevingsdienst manager kan doorverwijzen naar bijvoorbeeld subsidies van een gemeente of provincie. Of doorverwijzen naar het landelijke Versnellingshuis voor bedrijven. In de regio hebben wij Kiemt die regionaal bedrijven verder helpt met circulaire initiatieven, daar verwijzen wij ook naar. Dit zijn simpele mogelijkheden binnen je huidige werkzaamheden.
We zijn bezig met een Gelders circulaire economie netwerk opzetten met de provincie, omgevingsdiensten en alle 51 gemeenten om circulaire economie bij onze regionale bedrijven te bevorderen. We organiseren als eerste stap, drie regionale bijeenkomsten. We nodigen behalve alle omgevingsdienst medewerkers, hier vooral ook collega’s bij gemeenten uit. Ambtenaren van EZ, Natuur, Bodem en Milieu van de gemeentelijke partners zij zijn degenen die vaak als eerste te maken krijgen met circulaire initiatieven. De korte lijntjes met ons zijn hierbij van groot belang. Als we vroeg bij een circulair initiatief betrokken worden, kunnen we in een vroeg stadium beoordelen of er belemmeringen in wet en regelgeving zijn. Bij belemmeringen kunnen we vanaf dan ook meedenken over oplossingen.
Binnen het Gelderse project leiden we in 3 trainingen zo’n 40 collega’s op binnen de omgevingsdiensten tot ambassadeurs circulaire economie. Ze krijgen in 6 modules handvatten en kennis om de circulaire economie te bevorderen. Er is bijvoorbeeld een module over wat wel en niet to afvalstoffen gerekend hoeft te worden. Er is ook een module hoe je kunt experimenteren met initiatieven, maar ook een over gedragspsychologie. Niet elke ondernemer moet je namelijk op dezelfde manier benaderen om met circulaire economie aan de slag te gaan. Er is ook een module die gaat over alle instantie en initiatieven waar je bedrijven naar kan doorverwijzen.Aan het einde presenteren alle deelnemers een plan hoe zij andere collega’s in hun eigen organisatie ook aan gaan zetten om bedrijven te stimuleren met circulaire economie aan de slag te gaan.
De provincie Gelderland wil dat circulair opdrachtgeverschap: net zoals geluid, bodem, lucht, geur etc. onderdeel is van onze werkzaamheden. Je moet het als gemeente en provincie vastleggen in opdrachten en producten. Daarnaast valt en staat alles met kennis. Maak structureel geld vrij om omgevingsdiensten op te leiden. Structureel omdat het niet een eenmalige actie is. Je moet door blijven gaan met dit onderwerp. Je moet een lokaal netwerk opzetten en goede voorbeelden met elkaar blijven uitwisselen en blijven leren op dit nieuwe onderwerp, dan ga je effect hebben.
>> Lees ook het magazine de Verschilmakers voor Decentrale Overheden
>> Of luister de podcast Naar een Circulair Nederland over bouw, landbouw, infrastructuur, bedrijven, inwoners en afval in 2050.
In samenwerking met:
Een initiatief van: