Circulaire bedrijventerreinen: van reststromen naar regionale kansen
Het artikel samengevat:
Impact: De circulaire potentie van Nederlandse bedrijventerreinen heeft een potentie van €4.1 miljoen per terrein.
Wat kun je doen? Begin met een reststromen-analyse en organiseer een werksessie met ondernemers op het terrein.
Wat doen anderen? Er zijn veel initiatieven vanuit gemeenten en provincies en vanuit ondernemers op bedrijventerreinen zelf. Provincie Zuid-Holland geeft ook in 2025 subsidie uit voor circulaire initiatieven op bedrijventerreinen en de Wildeman in Zaltbommel koopt duurzame installaties gezamenlijk in, zodat de kosten per ondernemer lager uitvallen.
Verbind de ketens op circulaire bedrijventerreinen
Bedrijventerreinen zijn de motor van de Nederlandse economie: 30% van de banen en 40% van het BBP komen hier vandaan. Maar bedrijventerreinen zijn ook grootverbruikers van energie, grondstoffen en ruimte. Door reststromen lokaal te benutten, gedeelde voorzieningen te organiseren en bedrijven met elkaar te verbinden, kunnen bedrijventerreinen een belangrijke schakel worden in de circulaire economie. De sleutel hierbij is samenwerking. En daar ligt een grote rol voor gemeenten en provincies.
Wat levert het op?
- Circulaire potentie van €4,1 miljoen per terrein volgens SKBN. Dit geeft de waarde aan van alle mogelijkheden om materialen te hergebruiken, energie en warmte collectief te benutten en zo CO₂- en kostenbesparingen te realiseren. In circulair bedrijvenpark de Ambachtsezoom zijn alle materialen die gebruikt worden voor gebouwen, straten en omgeving 100% recyclebaar.
- Verhoogde waarde van het terrein: Bedrijventerreinen die circulair zijn ingericht, kunnen in de toekomst aantrekkelijker zijn voor investeerders en bedrijven vanwege hun toekomstbestendigheid en lagere operationele kosten. Dit verhoogt de waarde van het terrein en biedt extra voordelen bij herstructureringen of herverkoop.
- Innovatie en lokale marktkansen: Bedrijven kunnen nieuwe marktkansen ontwikkelen door circulaire processen, zoals het hergebruik van restmaterialen of de gezamenlijke ontwikkeling van producten en diensten. Dit biedt extra economische groei, vooral voor ondernemers die de eerste stap zetten in circulaire transitie. Op bedrijventerrein Lauwersoog krijgt plastic afval een tweede leven in circulaire scheidingswanden, waarin geïntegreerde plantenbakken van Safelodge zijn verwerkt. Deze bloembakken dragen niet alleen bij aan een groenere uitstraling, maar nemen ook actief CO₂ op uit de lucht.
Hoe kun je aan de slag?
1
Organiseer een werksessie
Werk samen aan een routekaart. Circulair Groningen Drenthe brengt met het project Circulaire Bedrijventerreinen samen met bedrijven, provincies, gemeenten en bedrijvenverenigingen circulaire kansen op bedrijventerreinen in kaart tijdens een werksessie. De kansen worden op basis van haalbaarheid verder uitgewerkt.
2
Inventariseer reststromen
Welke materialen en energie stromen er in en uit en hoe kunnen we die met elkaar verbinden? Provincie Zuid-Holland heeft een analyse gemaakt van de economische potentie van reststromen. De schatting is dat er tussen de €100 en €200 miljoen euro aan onbenutte potentie uit reststromen te halen valt. Circulair.biz brengt reststromen en circulaire kansen in kaart.
3
Begin klein
Op bedrijventerrein Bloemakkers heeft gemeente Aa en Hunze de bestaande parkeerplaatsen met klinkers vervangen door grasbetonstenen, die toekomstbestendig zijn. De klinkers worden in een nieuw verband aangebracht en dus hergebruikt.
4
Ondersteun met subsidies
Provincie Zuid-Holland stelt in 2025 €500,000 subsidie beschikbaar voor het verbeteren van bedrijventerreinen. Meer informatie over subsidies vind je hier.
5
Ondersteun bij de realisatie van gedeelde voorzieningen
Denk aan circulaire hubs, lokale energie- en warmte-uitwisseling en gezamenlijke voorzieningen. Bedrijventerrein de Wildeman in Zaltbommel koopt duurzame installaties gezamenlijk in, zodat de kosten per ondernemer lager uitvallen. Bedrijventerrein de Zwette in Leeuwarden werkt met het programma Parksharing: ondernemers geven daarin aan welke materialen ze over hebben. Andere ondernemers kunnen daar dan weer gebruik van maken.
6
Sluit aan bij (bestaande) netwerken
Werken aan circulariteit werkt aanstekelijk. Duurzaamheid Bedrijventerreinen Zaltbommel (DBZ) is een coöperatie van alle parkmanagementverenigingen in Zaltbommel, waarbij continu aandacht is voor circulariteit en duurzaamheid.
Meer weten?
- Handboek Routekaart Circulair Friesland
- Handreiking Ruimte voor Circulaire Economie op Bedrijventerreinen In en Om de Stad
- https://www.werklandschappen.nl/ (bron nog toevoegen in de tekst met voorbeeld of hier beneden)
- Kennisbank Circulaire Bedrijventerreinen Circulair Friesland
Connect met de Verschilmakers community of deel circulaire voorbeelden op het Verschilmakersplein.
Doe mee