Versterk je circulaire bouwambitie met aanvullend beleid – deel 2
Het artikel samengevat:
Dit artikel is een vervolg op het artikel ‘Benut het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl), waarin we de landelijke kaders van het Bbl schetsten. In dit vervolg richten we ons op hoe je als gemeente aanvullende beleidsruimte kunt benutten om circulaire ambities te versnellen. Het artikel is relevant voor beleidsmedewerkers die verder willen gaan dan de minimale wettelijke eisen en actief willen sturen op circulariteit.
Direct naar
Veel circulaire ambities van decentrale overheden gaan verder dan wat in het Bbl is vastgelegd. De Omgevingswet geeft landelijke kaders, maar biedt gemeenten volop ruimte om eigen accenten te leggen. Door aanvullend lokaal beleid te ontwikkelen, kunnen gemeenten hun circulaire doelen versnellen en versterken. Zo wordt circulariteit niet alleen beleid, maar ook praktijk.
Hoe kan je aan de slag?
1
Inventariseer je huidige beleid en processen.
Begin met het in kaart brengen van wat er al gebeurt binnen je gemeente. Je kunt de Checklist Circulair Bouwen gebruiken als startpunt. Deze checklist helpt je om circulair ontwerpen en bouwen te verankeren in beleid en uitvoering. Zo krijg je inzicht in waar nog kansen liggen en kun je gericht verbeteringen doorvoeren. Bovendien leg je hiermee een solide basis voor de VTH-eisen (vergunningverlening, toezicht en handhaving) die voortkomen uit het Bbl..
2
Grondbeleid & gronduitgifte
Gemeenten bezitten gemiddeld 42% van de grond op planlocaties en hebben daarmee aanzienlijke invloed op gebiedsontwikkeling en woningbouw. Gebruik die positie om richting te geven aan woningtypologieën, prijsklassen en circulaire ambities.
Lees hier meer over hoe je grondbeleid circulair kunt inzettenom duurzame gebiedsontwikkeling te stimuleren.prijssegmenten en circulaire ambities. Lees hier meer over hoe je grondbeleid circulair kunt inzetten.
3
Aankoop& bestedingen
Bij aanbestedingen is het essentieel om circulaire principes al in het programma van eisen op te nemen. Zo stuur je vroeg in het proces op duurzaamheid en innovatie. Stel jezelf vragen als: Kunnen we bestaande gebouwen transformeren in plaats van nieuw te bouwen? Voor hoe lang moet het bouwwerk meegaan? Moet het gebouw aanpasbaar zijn voor toekomstig gebruik? Wordt elk deel van het gebouw even intensief gebruikt?
Bij tenderprocedures kun je circulaire selectie- en gunningscriteria opnemen, bijvoorbeeld een lage MPG-score als subgunningseis. Zo beloon je circulaire oplossingen en stimuleer je de markt om duurzaam te bouwen.
Meer weten? Bekijk de themapagina Inkoop en aanbestedingen.
4
Doelstellingen voor circulair bouwen
Volg het voorbeeld van gemeenten die hun ambities al concreet hebben gemaakt, zoals Utrecht (Utrecht Circulair 2030) en Rotterdam (Programmaplan Rotterdam Circulair). Dergelijke beleidsdocumenten geven richting aan projecten en samenwerking. Als gemeente kun je je eigen doelstellingen vastleggen, zodat duidelijk is welke circulaire resultaten je wilt bereiken, nu en in de toekomst. Dat helpt niet alleen bij interne coördinatie, maar ook bij afstemming met partners en andere overheden.
5
bouw en samenwerking met de markt
Je bouwt als overheid zelden zelf. De uitvoering van projecten gebeurt doorgaans in samenwerking met vastgoedontwikkelaars, woningcorporaties en andere marktpartijen. Ga actief het gesprek aan over circulaire bouwmogelijkheden en leg afspraken vast in convenanten. Zo kun je circulaire principes juridisch borgen, ook daar waar het Bbl grenzen kent.
Voorbeelden zijn:
- Het Biobased Isolatiepact in Friesland
- Het Convenant Toekomstbestendig bouwen 2.0 van Provincie Zuid-Holland
- Convenant Duurzame Woningbouw Regio Utrecht
- Het convenant Houtbouw van Metropoolregio Amsterdam
- Het convenant Schoon en Emissieloos bouwen.
Deze samenwerkingen laten zien dat convenanten een krachtig middel zijn om beleid te versterken en de markt te stimuleren tot duurzame innovatie.
6
opleiding en kennisdeling
Circulair bouwen vraagt om kennis en nieuwe manieren van werken.
Investeer daarom in het opleiden van medewerkers en partners. Organiseer trainingen, webinars en workshops over circulaire bouwprincipes, wet- en regelgeving (zoals de Omgevingswet en het Bbl).
Platforms zoals ‘Afval of niet’ van de Omgevingsdienst NL bieden praktische tools en actuele informatie. Door te blijven leren, zorg je dat circulariteit niet ophoudt bij beleid, maar zichtbaar wordt in elke bouwsteen van je organisatie.
Kortom: Het Bbl biedt de basis voor circulair bouwen, maar het is aan gemeenten en provincies om die basis uit te bouwen.
Meer weten?
Connect met de Verschilmakers community of deel circulaire voorbeelden op het Verschilmakersplein.
Doe mee