Passend wonen – een oplossing voor het woningtekort
Het artikel samengevat:
Impact: Meer doorstroming op de woningmarkt. Ruimte voor starters, ouderen en andere kwetsbare groepen.
Wat kun je doen? Benut bestaande bouw beter met woningdelen, aanpassingen en splitsen en verminder leegstand door herbestemming.
Wat doen anderen? Onder andere de gemeente Dijk en Waard hanteert soepelere regels in woningaanpassingen en doorstroming en lost zo meerdere beleidsuitdagingen op, zoals woonaanbod voor senioren en arbeidsmigranten.

Meer doorstroom en meer mogelijkheden met creatieve oplossingen
Het woningtekort is een groeiend probleem in veel Nederlandse gemeenten. Passend wonen is een grote kans om de krappe woningmarkt aan te pakken. Hiervoor kijk je goed naar je beschikbare grond, woningvoorraad, middelen en mogelijkheden. Samen met betrokken partijen bedenk je hoe je deze beter kunt inzetten om wachttijden en druk op de woningmarkt te verminderen. Zo pak je meerdere beleidsthema’s tegelijk aan: wonen, leefbaarheid, duurzaamheid en zorg.
Met creatieve oplossingen zorg je voor betere doorstroming en een woningmarkt die beter aansluit bij de steeds veranderende behoeften van de samenleving. Zoals de groeiende populariteit van nieuwe duurzame en sociale manieren van samenleven: tiny houses en kangoeroewoningen (mantelzorgwoningen). Hierbij richt je je op alle doelgroepen – starters, ouderen, zorgbehoevenden, gezinnen – iedereen vindt woningen die beter bij zijn behoeften passen.
Wat levert het op?
- Efficiëntere benutting van bestaande woningvoorraad
Zorgt voor snelle oplossing van woningtekorten, zorgt ook voor minder afhankelijkheid van grondstoffen voor nieuwbouw. - Betere doorstroom op de woningmarkt
Door woningen te splitsen of door alternatieve woonvormen te ontwikkelen, komen meer woningen beschikbaar voor starters, ouderen en andere groepen die nu moeite hebben met het vinden van een woning. Bekijk deze 8 voorbeelden van woningsplitsen door woningcorporaties in ‘s-Hertogenbosch, Eindhoven, Nederweert, Leiden, Rotterdam, Oosterhout, Nijmegen en Schagen.

Hoe kan je aan de slag?
1
Breng de situatie in kaart
Maak een woonbehoefteprofiel per wijk. Welke doelgroepen vinden moeilijk passende woningen? En welke kansen zijn er? Samen met corporaties, zorginstellingen en ontwikkelaars identificeer je leegstaande kantoorgebouwen of winkels, grote woningen die je kunt splitsen, doorstromingskansen en stel je een overzicht op van kleinere woonvormen die passen bij de lokale vraag. Zoals kangoeroewoningen, collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO), tiny houses en woonzorgcirkels.
2
stimuleer doorstroming
Zet verhuispremies, seniorenmarkten, verhuiscoaches of voorrang bij toewijzing in om verhuizing naar passende woningen te stimuleren. Gemeenten als Amsterdam, Utrecht, Almere en Amersfoort werken met de voorrangsregeling ‘Van Groot naar Beter’. Huurders die kleiner willen gaan wonen krijgen hiermee voorrang binnen de sociale huur.
3
Maak afspraken met corporaties en zorgpartijen
Werk samen aan de transformatie van bestaand vastgoed en nieuwbouw, met gezamenlijke doelen en projecten. Denk aan prefab of modulaire bouwmethoden, waarmee woningen snel te bouwen en flexibel aan te passen zijn.
Gemeente Heemstede maakte prestatie-afspraken met wooncorporaties om samen te onderzoeken hoe ze extra woningen kunnen toevoegen aan de woonvoorraad.
4
Maak soepelere regels en flexibel beleid voor herbestemming
Maak vergunningsaanvragen voor woningdelen, woningsplitsen. woninguitbreiding of andere alternatieve woonvormen eenvoudiger en aantrekkelijker. Maak ruimte via flexibele bestemmingsplannen en vergunningen. Of ontwikkel ruimere richtlijnen en protocollen voor extra huisvesting op bestaand erf, zoals de gemeente Dijk en Waard.
Zo versoepelde de gemeente Helmond de regels voor woningsplitsing en paste ook de definitie ‘huishouden’ aan. Hierdoor kunnen jongeren met vrienden samenwonen en ook alleenstaande ouderen kunnen hun (te grote) woning delen met een woonmaatje.
5
Organiseer participatieprojecten voor bijzondere woonvormen
En faciliteer initiatieven van inwoners. Gemeente Buren vormt 3 voormalige schoollocaties om tot bijzondere woonvormen met een participatieproject. Hiervoor organiseerde de gemeente eerst diverse informatiebijeenkomsten om de woonvormen zo goed mogelijk bij de behoeften van inwoners aan te laten sluiten
meer weten?
- Hoe organiseer je een woonzorgchallenge? Deze innovatieve methode draagt woningcorporaties, ontwikkelaars, zorgorganisaties en gemeenten uit om samen met bewoners en ontwerpers nieuwe woonzorgconcepten te ontwikkelen.
- Werken aan doorstroming van senioren.
- Woningsplitsen als antwoord op het tekort aan woonruimte, Cruciale rol voor gemeenten en hypotheekverstrekkers – Platform 31.
Connect met de Verschilmakers community of deel circulaire voorbeelden op het Verschilmakersplein.
Doe mee